Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach, często określana również jako decyzja środowiskowa, DOŚU lub DUŚ, jest jednym z najważniejszych dokumentów, jaki przedsiębiorca musi uzyskać przed przystąpieniem do realizacji inwestycji. Decyzja środowiskowa, jak sama nazwa wskazuje, określa środowiskowe uwarunkowania realizacji inwestycji. W jej treści znajdą się warunki, jakie muszą być spełnione dla funkcjonowania konkretnego zakładu, w tym gospodarka odpadami, ochrona przed hałasem, emisja zanieczyszczeń do powietrza, gospodarka wodno-ściekowa i wiele innych. Decyzje o środowiskowych uwarunkowaniach są zwykle obszernymi dokumentami, a na ich treść wpływ ma więcej niż jeden organ. Między innymi z tego powodu, czas wydania decyzji środowiskowej od momentu złożenia wniosku bardzo często wynosi 6 i więcej miesięcy.
Dla kogo decyzja środowiskowa
Przystępując do planowania swojej inwestycji, warto na wstępie określić, czy konieczne będzie dla niej ubieganie się o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Stwierdzenie, czy taki wymóg dla konkretnej inwestycji istnieje, powinno się opierać na analizie rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Akt ten określa dwa rodzaje przedsięwzięć:
- przedsięwzięcia mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko,
- przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko.
Potocznie o rodzajach tych przedsięwzięć mówi się często przedsięwzięcia z pierwszej lub drugiej grupy. Choć oba rodzaje przedsięwzięć wymagają uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, procedury dla obu grup nie są identyczne.
Przedsięwzięcia z tzw. pierwszej grupy, a więc mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, wymagają przedłożenia do wniosku o wydanie decyzji środowiskowej obszernego dokumentu pod nazwą Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko. Wśród ponad pięćdziesięciu inwestycji, które wymagać będą sporządzenia takiego dokumentu wymienić można na przykład: stacje demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji, instalacje do przetwarzania odpadów niebezpiecznych, chów lub hodowla zwierząt w liczbie nie mniejszej niż 210 dużych jednostek przeliczeniowych, instalacje do powierzchniowej obróbki metali lub tworzyw sztucznych (objętość wanien procesowych >30 m3).
Przedsięwzięcia z tzw. drugiej grupy, a zatem mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, wymagają natomiast sporządzenia dokumentu o nazwie Karta informacyjna przedsięwzięcia. Przedsięwzięciami, które należą do tej grupy są na przykład: instalacje do produkcji mas bitumicznych, instalacje do uboju zwierząt, instalacje do powierzchniowej obróbki metali lub tworzyw sztucznych (objętość wanien procesowych <30 m3), punkty zbierania odpadów, a także różnego rodzaju zabudowa (przemysłowa, usługowa, mieszkaniowa, systemami fotowoltaicznymi) w zależności od jej powierzchni.
Przystępując zatem do planowania inwestycji, najlepiej rozpocząć od analizy rozporządzenia w sprawie przedsięwzięć, aby ocenić, czy planowany przez nas zakład należy do któregoś z wymienionych w akcie prawnym, a tym samym wymaga sporządzenia decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.
Treść karty informacyjnej przedsięwzięcia oraz raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, jak również decyzji środowiskowej wydawanej na jej podstawie, określa ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Ustawa ta definiuje także przebieg postępowania administracyjnego w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.
Procedura wydania decyzji środowiskowej – złożenie wniosku i wszczęcie postępowania
Karta informacyjna przedsięwzięcia, zwana także KIP, jak również Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, zwany także raportem OOŚ, przedkładane są razem z wnioskiem o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, zwykle do burmistrza, wójta lub prezydenta miasta. Do wniosku należy oczywiście dołączyć także szereg innych dokumentów, takich jak: mapa ewidencyjna pobrana z państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, obrazująca teren przedsięwzięcia i jej sąsiedztwo, czy też dowód uiszczenia opłaty skarbowej za wydanie decyzji. Dla niektórych dużych przedsięwzięć, takich jak drogi, obiekty jądrowe, elektrownie wiatrowe, czy napowietrzne linie elektroenergetyczne, wniosek składany jest do regionalnego dyrektora ochrony środowiska, w przypadku scalania, wymiany lub podziału gruntów właściwy jest starosta, natomiast w przypadku zmiany lasu, stanowiącego własność Skarbu Państwa, na użytek rolny, wniosek składany jest do dyrektora regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych. Są to jednakże dla większości przedsiębiorców przypadki rzadkie, najczęściej decyzje środowiskowe wydawane są przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.
Zarówno po złożeniu wniosku o wydanie decyzji środowiskowej dla przedsięwzięcia należąco do pierwszej i do drugiej grupy, organ ma 30 dni na rozpatrzenie wniosku pod względem formalnym. W tym czasie badana jest kompletność wniosku pod względem wszystkich potrzebnych załączników. Jeśli jakiegoś dokumentu brakuje, organ wezwie do jego uzupełnienia, wskazując podstawę prawną oraz czas na dokonanie czynności. Jeśli wniosek o wydanie decyzji środowiskowej będzie kompletny pod względem formalnym, organ przystąpi do wszczęcia postępowania, o czym poinformuje wnioskodawcę na piśmie oraz umieści informację w Biuletynie Informacji Publicznej (BIP) w serwisie gminy. W tym miejscu następuje pierwsza różnica w postępowaniach administracyjnych dla pierwszej i drugiej grupy przedsięwzięć. Wydanie decyzji środowiskowej na podstawie raportu OOŚ wymaga bowiem udziału społeczeństwa. Oznacza to, że raport i wniosek o wydanie decyzji środowiskowej zostają publicznie udostępnione dla każdego zainteresowanego obywatela, na co najmniej 30 dni, o czym gmina informuje w BIP oraz w inny sposób zwyczajowo przyjęty w miejscowości (np. tablice ogłoszeń sołtysów wsi).
Wszczęcie postępowania powinno nastąpić równocześnie z wystąpieniem do organów współdziałających o wydanie opinii lub uzgodnienia warunków realizacji naszego przedsięwzięcia.
Karty informacyjne przedsięwzięcia a raporty o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
Organy opiniujące Karty informacyjne przedsięwzięcia to regionalny dyrektor ochrony środowiska, państwowy powiatowy inspektor sanitarny, oraz dyrektor zarządu zlewni lub regionalnego zarządu gospodarki wodnej Wód Polskich. Jeśli inwestycja będzie wymagała uzyskania pozwolenia zintegrowanego, także organ właściwy do tego pozwolenia, czyli starosta lub marszałek województwa. Etap opiniowania karty informacyjnej przedsięwzięcia trwa zwykle najdłużej, gdyż każdy z organów opiniujących ma prawo do wzywania do złożenia dodatkowych wyjaśnień lub uzupełnienia KIP. Warto mieć na uwadze, że ustawa jedynie ogólnikowo definiuje treść KIP czy raportu OOŚ, natomiast poziom ich szczegółowości, czy konkretne wymagania poszczególnych organów na terenie kraju są bardzo różne.
Opinia organów w sprawie KIP sprowadza się do tego, czy zdaniem organu konkretna inwestycja wymaga przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko. W przypadku gdy organy wyrażą opinie, że nie istnieje potrzeba przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko, organ prowadzący postępowanie zawiadomi wnioskodawcę i strony postępowania o zakończeniu postępowania administracyjnego i w ciągu kolejnych 30 dni wyda decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach.
Jeśli zdaniem organów będzie potrzeba przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko, jest to równoznaczne z koniecznością sporządzenia i przedłożenia raportu OOŚ, pomimo że pierwotnie było to przedsięwzięcie z tzw. drugiej grupy przedsięwzięć, a więc niewymagające sporządzania raportu. W takim przypadku, po wydaniu wszystkich opinii organów współdziałających, organ prowadzący postępowanie wyda postanowienie o konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko oraz konieczności przedłożenia raportu OOŚ. Postępowanie administracyjne zostanie zawieszone na 3 lata, aby umożliwić przedsiębiorcy przygotowanie stosownego dokumentu. Po złożeniu takiego raportu postępowanie zostaje podjęte i rozpoczyna się procedura dokładnie taka sama, jak dla przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, to jest wymagających sporządzenia raportu OOŚ od samego początku.
Raporty OOŚ podobnie jak KIP są opiniowane przez taki organ jak państwowy powiatowy inspektor sanitarny, a także organ właściwy w sprawach pozwolenia zintegrowanego, czyli starosta lub marszałek województwa, jeśli dotyczy. Regionalny dyrektor ochrony środowiska oraz dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej wydają natomiast uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia, w trybie postanowienia. Podobnie jak w przypadku KIP, etap oceny raportu trwa często kilka miesięcy, gdyż organy mają nieograniczoną możliwość wzywania wnioskodawcy do uzupełnienia i złożenia wyjaśnień.
Po zakończeniu tej części postępowania, kiedy wszystkie organy zaopiniują lub uzgodnią realizację przedsięwzięcia, organ prowadzący postępowanie może ponownie rozpocząć procedurę udziału społeczeństwa i upublicznić treść raportu i opinii/uzgodnień organów na kolejne 30 dni. Po zakończeniu tej procedury, organ prowadzący postępowanie zawiadomi wnioskodawcę i strony postępowania o zakończeniu postępowania administracyjnego i w ciągu kolejnych 30 dni wyda decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach.
Kto pomoże uzyskać decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach
Jak widać, postępowania administracyjne zmierzające do wydania decyzji środowiskowej są zawiłe, długie i skomplikowane. Ponadto, sporządzenie KIP czy raportu OOŚ wymaga posiadania specjalnych uprawnień. Dlatego warto powierzyć zajęcie się takim tematem firmie posiadającej ponad 20-letnie doświadczenie w branży ochrony środowiska. Ekolog Sp. z o.o. z siedzibą w Swarzędzu, zajmuje się kompleksowo składaniem wniosków o wydanie decyzji środowiskowych, w tym także sporządzaniem raportów i kart informacyjnych przedsięwzięć. Przez wiele lat działalności spółka pozyskała niezliczoną ilość decyzji środowiskowych dla przedsiębiorców z różnych branż, od obróbki metali, poprzez gospodarkę odpadami, inwestycje drogowe, chów zwierząt, cukrownie, papiernie, aż po budownictwo usługowe, mieszkalne i przemysłowe. Warto postawić na sprawdzonych doradców i powierzyć im wykonanie takiej usługi.
